Πλατεία Ελευθερίας και όχι μόνο

Δημοσιεύουμε ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο του φίλου και συντρόφου μας, Γιώργου Αρβανίτη, για την Πλατεία Ελευθερίας και όχι μόνο, με το οποίο ευελπιστούμε ότι μπορεί ν΄ανοίξει ένας δημιουργικός και συμμετοχικός διάλογος για τις πλατείες, τα πεζοδρόμια, τους ελεύθερους χώρους  με βασικό άξονα το δικαίωμα σε έναν ανθρώπινο τρόπο ζωής στη πόλη . Η Δημοτική Κίνηση "Πάμε Αλλιώς"  θεωρεί ότι με αφορμή τις εργασίες ΜΕΤΡΟ το ζήτημα της διαμόρφωσης της Πλατείας Ελευθερίας, των πεζοδρομίων, των δρόμων , του κυκλοφοριακού, αλλά και των ελεύθερων χώρων είναι μείζονος σημασίας και αξίας για τη πόλη του Κορυδαλλού.Θα πρέπει να εξασφαλιστούν όλοι οι όροι και προϋποθέσεις προκειμένου οι πολίτες του Κορυδαλλού μέσα από συμμετοχικές και δημοκρατικές διαδικασίες να καταθέσουν γνώμες και προβληματισμούς.  

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Του Γιώργου Αρβανίτη

Με αφορμή τη κατασκευή του Σταθμού ΜΕΤΡΟ στην Πλατεία Ελευθερίας διαμορφώνονται δεδομένα στη ζωή και την ανάπτυξη του κέντρου της πόλης,  δίνοντας ταυτόχρονα την ευκαιρία να ξεκινήσει επί της ουσίας ένας γόνιμος υπεύθυνος και ουσιαστικός διάλογος για το τι πόλη θέλουμε τα επόμενα χρόνια, τι συνθήκες ζωής επιδιώκουμε να έχουν οι κάτοικοι της και τι είδους μοντέλο ανάπτυξης πρέπει κάποια στιγμή να ακολουθήσουμε. Αποτελεί έναυσμα για να καθίσουμε όλοι σε ένα τραπέζι (Δημοτική Αρχή, κόμματα, δημοτικές παρατάξεις, κάτοικοι, επιχειρηματίες), σε ένα «τραπέζι» ανοικτού, τοπικού, κοινωνικού διαλόγου, για το μέλλον μας στον Κορυδαλλό, για τηνπόλη που σκοπεύουμε να αφήσουμε στα παιδιά μας.

 Παίρνοντας τα πράγματα από την αρχή αναλύοντας τα και ταξινομώντας τα σε μια σειρά, οφείλουμε να καταγράψουμε καταρχήν την πραγματικότητα που υπάρχει αυτή τη στιγμή στο κέντρο του Κορυδαλλού και ειδικά στην Πλατεία Ελευθερίας.  

  Σήμερα είναι σε εξέλιξη η κατασκευή του σταθμού του ΜΕΤΡΟ στην Πλατεία Ελευθερίας και η επέκταση της Γραμμής προς Πειραιά που θα συνδέει την πόλη μας με ταχύτητα τόσο με το κέντρο της Αθήνας και του Πειραιά όσο και με άλλα αστικά κέντρα του λεκανοπεδίου. Είναι πραγματικά ένα έργο όχι απλά πνοής αλλά ένα έργο που θα αντιμετωπίσει τα επόμενα χρόνια με αποτελεσματικότητα τις δυνατότητες πρόσβασης και τις ανάγκες μετακίνησης ενός πολύ μεγάλου μέρους του πληθυσμού της περιοχής προς όλες τις κατευθύνσεις. Παράλληλα θα ενισχύσει σε πολύ μεγάλο βαθμό την ήδη ισχυρή εμπορική δραστηριότητα που έχει διαμορφωθεί.

  Εκτός από το σταθμό πραγματοποιείται και μια ευρύτερη ανάπλαση στο χώρο της πλατείας με τα πεζοδρόμια μπροστά στα καταστήματα να μεγαλώνουν και από 3 μέτρα γίνονται 7 (ή και παραπάνω σε κάποια σημεία) μέτρα πλέον, να μικραίνει η διάμετρος της πλατείας και το πλάτος του δρόμου και τα τραπεζοκαθίσματα των καταστημάτων που υπήρχαν επάνω στο χώρο της πλατείας μέχρι πρόσφατα, να μεταφέρονται επάνω στο νέο πεζοδρόμιο μπροστά στα καταστήματα, αφού δεν μπορούν να παραμείνουν επάνω στον σταθμό που κατασκευάζεται..

  Μπορούμε να πούμε λοιπόν ότι θα μιλάμε για ένα εντελώς διαφορετικό κέντρο της πόλης σε λίγο καιρό.

  Όλη η παραπάνω κατάσταση που προκύπτει έχει και προβλήματα που έρχονται να προστεθούν σε μια σειρά από προβλήματα που προϋπήρχαν επί χρόνια δημιουργώντας αντιθέσεις, αρρυθμίες και δυσφορίες στην τοπική κοινωνία.

 

Η εμπορική ανάπτυξη σε αντιδιαστολή με το δικαίωμα σε έναν ανθρώπινο τρόπο ζωής.
  Κάνοντας μια σύντομη ιστορική αναδρομή οφείλουμε να επισημάνουμε ότι:
Τα τελευταία χρόνια η οικονομική λειτουργία και ο τρόπος ανάπτυξης του Κορυδαλλού βασίστηκε σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό, στην υπέρμετρη διόγκωση των καταστημάτων (καφετέριες μπαρ) στην Πλατεία Ελευθερίας με μόνιμες – σταθερές κατασκευές πάνω σε δημόσιους χώρους και την υπερσυσόρευση ενός τεράστιου αριθμού πελατών από την ευρύτερη περιφέρεια και όχι μόνο, σε ένα σχετικά μικρό χώρο.
Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα τη μετατροπή του κέντρο της πόλης, σε ένα πόλο έλξης για αναψυχή με μονομέρειες όμως και ιδιομορφίες και σε ένα ατελείωτο κέντρο νυχτερινής διασκέδασης της περιοχής, που ενώ κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι παρήγαγε αναπτυξιακό οικονομικό αποτέλεσμα, έσοδα για τον Δήμο, θέσεις εργασίας κ.λ.π., εντούτοις είχε και αρνητικές συνέπειες, τις οποίες και να μελετήσουμε πρέπει και να προσπαθήσουμε να αντιμετωπίσουμε στο μέλλον.
Όλο αυτό το μοντέλο ανάπτυξης και εμπορικής οικονομικής λειτουργίας:
·              Μείωσε στην πράξη τους ελεύθερους χώρους και τη δυνατότητα των κατοίκων της περιοχής να ζουν με ανθρώπινες συνθήκες μέσα σε αυτούς.
·              Μετέτρεψε και μέχρι ενός ορίου χαρακτήρισε την πόλη ως ένα ατελείωτο σκυλάδικο,  υποκαθιστώντας και αντικαθιστώντας σε πολλές περιπτώσεις τη διαδρομή, τη κουλτούρα και μια σειρά από πολιτιστικά χαρακτηριστικά που με κόπο και αγώνες είχε αποκτήσει τα προηγούμενα χρόνια.
·              Έκανε κανόνα την ηχορύπανση και τη διαταραχή κάθε έννοιας ηρεμίας.  
·              Έκανε κανόνα και μάλλον αρνητικό υπόδειγμα τις σταθερές και μόνιμες κατασκευές επάνω σε κοινόχρηστους χώρους, θεοποιώντας μόνο το προσδοκώμενο κέρδος.
·              Άλλαξε ριζικά τη φυσιογνωμία της πόλης μας.
  Η εμπορική δραστηριότητα και λειτουργία του Κορυδαλλού σε αντίθεση με τους γειτονικούς – όμορους Δήμους, ήταν πάντοτε ακρογωνιαίος λίθος για τη ζωή των κατοίκων του, ήταν πάντοτε συνυφασμένη με τον επαγγελματικό προσανατολισμό τους και τον τρόπο ζωής τους, ήταν αναπόσπαστο κομμάτι τους και πρέπει να συνεχίσει να είναι. Όμως ο τρόπος που αυτό συνέβαινε τα τελευταία χρόνια είχε στρεβλώσεις αυτής της λειτουργίας με μοναδική κατεύθυνση την υπερσυγκέντρωση όλης της οικονομικής δραστηριότητας με συγκεκριμένη μορφή και μάλιστα μέσα σε τόσα λίγα τετραγωνικά.
Αυτή τη στιγμή αυτό που μπαίνει ή που τουλάχιστον επιχειρείται να μπει είναι η συνολική επαναφορά ολόκληρης αυτής της λογικής, η μεταφορά δηλαδή των προγενέστερων σταθερών και μόνιμων κατασκευών και άρα της επέκτασης των καταστημάτων επάνω στο χώρο των νέων πεζοδρομίων και όχι μια πιο ήπια πιο αποκεντρωμένη και πιο περιφερειακή ανάπτυξη και λειτουργία της πλατείας αλλά και ολόκληρης της πόλης.
Είναι η επανάληψη λοιπόν του ίδιου λάθους μέσα στις νέες συνθήκες που τεχνικά διαμορφώνονται αυτή τη στιγμή και η απεμπόληση της μοναδικής ευκαιρίας που τυχαία προσφέρθηκε στη πόλη για ένα άλλο δρόμο με κανόνες και πλαίσια, πολύ πιο παραγωγικό και αναπτυξιακό ακόμη και σε απόλυτους αριθμούς.
Να αλλάξουμε τη πόλη να αλλάξουμε τη ζωή μας.
Η τοπική αυτοδιοίκηση είναι ο μοναδικός εκείνος θεσμός που μπορεί να ρυθμίζει να σχεδιάζει και να διαμορφώνει τον τρόπο με τον οποίο η πόλη και οι άνθρωποι που ζουν μέσα σε αυτή θα πορευτούν τα επόμενα χρόνια. Μέσα από μια σειρά μικρών η μεγάλων παρεμβάσεων.
Έχει εκ των πραγμάτων τη μοναδική δυνατότητα να διαβουλευτεί και να σχεδιάσει την εξέλιξη της πόλης με έργα υποδομών και αναπλάσεις.
Μπορεί να κατευθύνει, να συγκεντρώσει ή να αποκεντρώσει δραστηριότητες, με ένα σύνολο από θεσμικές-πολιτικές επιλογές που θα τεκμηριώνονται και θα εξειδικεύονται τεχνικά.
Έχει θεωρητικά τουλάχιστον τη δυνατότητα να εκπονήσει και να εφαρμόσει νέες κυκλοφοριακές μελέτες για το σύνολο της πόλης και να λύσει υπαρκτά και χρονίζοντα κυκλοφοριακά προβλήματα, δημιουργώντας έτσι την ευκαιρία να αναπτυχθούν παράλληλα και άλλα κομμάτια της πόλης.
Μπορεί και έχει την υποχρέωση να εφαρμόζει και να τηρεί κανόνες για όλους με βάση την αδιαπραγμάτευτη αρχή της ισονομίας και της ισοπολιτείας.

 Οι ελεύθεροι χώροι     

Ξεκινώντας μία σοβαρή συζήτηση για τους ελεύθερους χώρους είναι ανάγκη να κάνουμε κάποιες βασικές παραδοχές:
·        Τα πεζοδρόμια δεν είναι τσιμέντα μόνο, και πλακοστρωμένες επιφάνειες.
·        Οι πλατείες δεν είναι μονάχα μεγάλα ανοίγματα με περισσότερο πράσινο και χώμα.
·        Είναι αναπνοή και οξυγόνο για τις πόλεις για όλους εκείνους του ανθρώπους που ζουν ανάμεσα και γύρω από αυτά.
·        Είναι σημεία συνάντησης και ανταλλαγής ιδεών και απόψεων, είναι χώροι που δίνουν ανάσα στην καταπιεστική καθημερινότητα, είναι χώροι και σημεία που ανοίγουν την πόρτα του πολιτισμού και της τέχνης για τον συναντήσουν οι άνθρωποι.
·        Είναι η αφετηρία για τη διαμόρφωση μια ολόκληρης αλυσίδας κοινωνικών σχέσεων που δεν χωράνε στα απέναντι διαμερίσματα, είναι τα σημεία που μπορούν να δημιουργήσουν οικονομική δραστηριότητα και να παράγουν πλούτο.  
Η εκμετάλλευση τους λοιπόν και ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιούνται είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τα μέλλον μας και τις επόμενες γενιές.
Ας προτείνουμε ένα διαφορετικό τρόπο !
Ας πούμε όχι σε σταθερές και μόνιμες κατασκευές επάνω στα πεζοδρόμια όλης της πόλης, που θα μεταβάλλονται  αυτόματα σε προέκταση των καταστημάτων.
Ας προτείνουμε ομπρέλες και τραπεζοκαθίσματα στα πεζοδρόμια και όχι πέργκολες τζαμαρίες και κλουβιά αντιαισθητικά.
Ας απαντήσουμε υπεύθυνα στα ερωτήματα και τις πραγματικές αγωνίες που υπάρχουν για τους χειμερινούς μήνες που λόγω καιρού οι πελάτες-θαμώνες δεν μπορούν να καθίσουν έξω, απαντώντας ότι υπάρχουν τραπεζοκαθίσματα αρκετά μέσα στα καταστήματα.
Στην αγωνία για το εάν επαρκούν οι εσωτερικοί χώροι ας πούμε ότι μπορούν να διαμορφωθούν οι κατάλληλες συνθήκες και να αξιοποιηθούν εμπορικά και άλλοι διαθέσιμοι χώροι στη πόλη, χώροι και σε άλλες πλατείες και σε άλλα σημεία.
Ότι υπάρχουν διαθέσιμα καταστήματα, αρκεί να υπάρξει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αναβάθμισης και ισόρροπης ανάπτυξης σε πολλά σημεία σε πολλά «κέντρα» που μπορούν να γίνουν νέες επιχειρήσεις, μεγαλώνοντας επί της ουσίας,  περισσότερο το οικονομικό αποτέλεσμα συνολικά. 
Οι θέσεις εργασίας που ίσως μειωθούν, στην πραγματικότητα θα μπορούν να αυξηθούν μέσα από νέες επιχειρήσεις που μπορούν να δημιουργηθούν στις υπόλοιπες πλατείες ακόμη και από τους ίδιους ιδιοκτήτες.
Οι χώροι που θα απελευθερωθούν θα δώσουν άλλο αέρα, άλλη αισθητική και ομορφιά στη πόλη και θα αυξήσουν την επισκεψημότητα της ακόμη περισσότερο, συνεπώς και την οικονομική λειτουργία της.
Θα γίνει όλος ο Κορυδαλλός πόλος έλξης για την ευρύτερη περιφέρεια και τα έσοδα για τις επιχειρήσεις, τους εργαζόμενους αλλά και το Δήμο θα αυξηθούν, γιατί θα έχει αυξηθεί ο συνολικός αριθμός των ανθρώπων που θα επιλέγουν την πόλη για αναψυχή αλλά και για να κάνουν τα ψώνια τους.
Οι εμπορικές αξίες των ακινήτων αλλά και η αξία της εκμετάλλευσης τους θα αυξηθούν αναλογικότερα σε όλη την πόλη και όχι συγκεντρωτικά και δυσανάλογα υπέρ των λίγων που έτυχε να έχουν ακίνητα μόνο σε ένα σημείο.
Η πόλη του Κορυδαλλού θα αναβαθμιστεί συνολικά και ανταποδοτικά προς όφελος των πολλών .
Η ευκαιρία που δίνεται αυτή τη στιγμή κατά τύχη είναι πολύ σημαντική για να την κλωτσήσουμε και πιθανότατα να μην ξαναέρθει για πολλά χρόνια αφού τέτοιου μεγέθους έργα και παρεμβάσεις δεν γίνονται κάθε μέρα.    

 

                                                                                                                     Γιώργος Αρβανίτης